INFLUENZA

 INFLUENZA (GRİP) AŞILAMASI

İnfluenza virüslerinin başlıca A,B ve C tipi bulunmakta olup A ve B tipi influenza virüsleri akut solunum enfeksiyonlarına yol açan yıllık epidemilerden sorumlu virüslerdir. Çoğu epidemide ortamda dolaşan iki ya da üç virüs suşu vardır. Bunlar aynı alt tipin suşları olabileceği gibi influenza A virüsünün farklı alt tipleri veya influenza A ve influenza B tipi virüsler olabilir. İnfluenza A virüsünde hemen her yıl küçük antijenik değişiklikler olmaktadır. Bunun yanı sıra ortalama her 30 yılda bir A tipi influenza virüsü antijenik değişim olarak bilinen önemli bir değişime uğrayarak dünyadaki tüm toplumları ciddi şekilde etkileyen yaygın epidemi veya pandemilere yol açabilmektedir. A tipi influenza virüsü insanda görülen en önemli epidemilerden sorumlu olan virüstür ve hayvanlarda da (domuz, at ve pek çok kuş türlerinde) bulunmaktadır. Bazı vakalarda, hayvanları etkileyen influenza virüsleri türler arası engeli kırarak, insanlar için de patojen hale gelebilir. Yakın geçmişte yaşanan ve yaygın bilinen adıyla domuz gribi (H1N1) epidemisi buna bir örnektir. İnfluenza virüslerinin A ve B tipine ait suşları içeren inaktive aşılar (IIV:Inaktive influenza aşısı) altı aydan büyük tüm sağlıklı kişiler veya kronik hastalığı olanlar için  endikedir. Nazal yolla uygulanan zayıflatılmış canlı aşı ise  5-49 yaş arasında olan ve risk faktörü taşımayan kişiler için endikedir.

DSÖ, ulusal referans merkezleri yoluyla her yıl tüm dünyadaki virüs dolanımını belirlemekte ve buna göre bir sonraki sezonda hangi virüslerin dolaşımda olacaklarını tahmin ederek aşının içeriği ile ilgili olarak yeni önerilerde bulunmaktadır. Aşı firmalarının hepsi DSÖ’nün bu önerisine uygun şekilde aşı geliştirmek zorunda oldukları için piyasadaki tüm aşıların etkinliği birbirinin benzeridir ve  herhangi bir firmanın aşısının diğerine üstünlüğü söz konusu değildir. Aşının koruyucu etkisi, uygulamadan 1-2 hafta sonra başlar. Bu yüzden, aşının en uygun zamanı, gribin en sık görüldüğü ayların hemen öncesi, yani güz aylarıdır. Bu nedenle genellikle Ekim ve Kasım ayları tercih edilir. Ancak özellikle salgın başlamadıysa Aralık ayı da dahil olmak üzere her zaman aşı yapılabilir. Son yıllarda influenza epidemilerinin Mart ayına kadar uzayabildiği gözlenmektedir.  İnaktive influenza aşısının  yan etkileri ciddi olmayıp en çok gözlenen  yan etki, aşı yapılan kolda birkaç saat veya bir gün kadar süren ağrı şeklinde ortaya çıkar; aşı yerinde  kızarıklık, halsizlik-kırıklık hali, hafif ateş  gibi bulgular gözlenebilir  ama  en geç 24-48 saat içinde düzelmektedir.

ACIP’in 2013 yılı influenza aşı önerileri şu şekildedir: FDA tarafından quadrivalan attenue canlı (LAIV) influenza aşısı (bir influenza A (H3N2), bir influenza A (H1N1) ve dolaşımdaki iki influenza B suşu olmak üzere) onaylanmıştır. Aynı aşının inaktive formülasyonunun muhtemelen 2013-2014 sezonunda üretilmesi planlanmaktadır. Altı ay üzeri herkese yıllık aşı tekrarı önerilir. Gebeler dahil herkese IIV:Inaktive influenza aşısı uygulanabilir. Sağlıklı, gebe olmayan 2-49 yaş arası kişilere intranasal olarak canlı influenza aşısı (LAIV) uygulanabilir (FluMist) veya IIV uygulanabilir. Sağlık çalışanları ile altta yatan ciddi immün sistem sorunu olan kişilere LAIV yerine IIV uygulanması önerilir. IIV aşısı 18-64 yaş arası  erişkinlere IM veya intradermal uygulanabilir, 65 yaş üzeri kişilere standart IIV yapılabileceği gibi yüksek doz IIV (Fluzone High dose) yapılabilir. Yaşlılarda daha iyi koruma sağlamak için geliştirilen adjuvanlı tip grip aşısı (Fluad, Novartis) ülkemizde ruhsatlandırılmıştır ve önümüzdeki günlerde kullanıma girecektir.

 

KAYNAKLAR

1)Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) Recommended Immunization Schedule for Adults Aged 19 Years and Older — United States, 2013

Morbidity and Mortality Weekly Report (MMWR) February 1, 2013 / 62(01);9-19 http://www.cdc.gov/MMWR/preview/mmwrhtml/su6201a3.htm

http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/

http://www.cdc.gov/mmwr/

© Her hakkı Erişkin Aşı Derneği’ne aittir.